#wokanda. Wyrok WSA w Kielcach: dodatek węglowy, zmiana deklaracji spowodowana omyłką – co wtedy?

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z dnia 29 marca 2023 r., w sprawie prowadzonej pod sygnaturą II SA/Ke 66/23 uchylił zaskarżoną decyzję oraz decyzję organu I instancji, w których to decyzjach organy odmówiły prawa do dodatku węglowego.

Organ odwoławczy uzasadnił decyzję utrzymującą w mocy decyzję organu I instancji, wskazując, że „w dacie wydania ww. decyzji z 12 października 2022 r. w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (zwanej dalej „CEEB”) znajdowały się dwie deklaracje złożone przez W. W.: pierwsza z 1 marca 2022 r., gdzie jako rodzaj stosowanych paliw zaznaczono drewno kawałkowe; druga z 19 sierpnia 2022 r., gdzie jako rodzaj stosowanych paliw zaznaczono węgiel i paliwa węglopochodne.”*

Centralnym zagadnieniem sprawy była zatem okoliczność, czy wnioskodawcy przysługiwało prawo do dodatku węglowego na podstawie korekty deklaracji z 19 sierpnia 2022 r. Organ odwoławczy podkreślił, że „z dodatku węglowego mogą skorzystać jedynie gospodarstwa domowe, w których głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe. Urządzenia te muszą być zasilane węglem kamiennym, brykietem lub peletem, zawierającym co najmniej 85% węgla kamiennego. Ponadto warunkiem koniecznym do uzyskania dodatku jest uzyskanie wpisu lub zgłoszenie źródła ogrzewania do CEEB – który to obowiązek ciążył na każdym właścicielu lub zarządcy budynku do 30 czerwca 2022 r. Możliwe jest edytowanie deklaracji i nanoszenie zmian w zeznaniu (dotyczy też rodzajów stosowanych paliw), jednakże po nowelizacji ustawy wpisy korygujące mają znaczenie prawne tylko do daty 11 sierpnia 2022 r., co wynika wprost z art. 2 ust. 1 ustawy.”* Na tej podstawie organy odmówiły prawa do dodatku węglowego. Czy słusznie?

WSA podkreślił, że „wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje weryfikacji wniosku o wypłatę dodatku węglowego, w szczególności w zakresie zgłoszenia lub wpisania głównego źródła ogrzewania w centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (art. 2 ust. 15 ustawy).”*

Sąd dokonał wykładni przepisów mających zastosowanie do przedmiotowego stanu faktycznego i przedstawił jednoznaczną i zrozumiałą ich interpretację: „Dokonując weryfikacji wniosku o wypłatę dodatku węglowego, właściwy organ gminy zobowiązany jest uwzględnić informacje wynikające z deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, informacje uzyskane w związku z postępowaniem o przyznanie określonych ustawą świadczeń (świadczeń rodzinnych oraz dodatków do zasiłku rodzinnego, świadczenia wychowawczego, dodatku osłonowego, dodatku mieszkaniowego), a także dane zgromadzone w rejestrze PESEL oraz rejestrze mieszkańców. Jeżeli podczas weryfikacji wniosku o wypłatę dodatku węglowego wystąpią wątpliwości dotyczące gospodarstwa domowego wnioskodawcy, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może przeprowadzić wywiad środowiskowy, by w toku takiego wywiadu ustalić, czy stan faktyczny danego gospodarstwa domowego jest zgodny z informacjami podanymi we wniosku o wypłatę dodatku węglowego. Zatem informacje podane we wniosku o przyznanie dodatku węglowego muszą zostać zweryfikowane przez organ gminy przed wypłatą dodatku węglowego (potwierdzoną informacją o przyznaniu tego dodatku kierowaną do wnioskodawcy), bądź też przed podjęciem decyzji o odmowie przyznania dodatku węglowego.”*

Odnosząc się wprost do stanu faktycznego sprawy, WSA stwierdził, że korekta nie wynikała z rzeczywistej zmiany rodzaju stosowanego paliwa, do której doszło po złożeniu pierwszej deklaracji, ale została spowodowana omyłką. WSA zwrócił także uwagę na fakt, że obie deklaracje nie zostały wypełnione i podpisane osobiście przez wnioskodawczynię, lecz przez urzędnika. WSA stwierdził wprost, że „za potraktowaniem korekty deklaracji jako uzupełnienia danych przemawia również fakt, że strona nie zmieniła danych w CEEB tuż przed złożeniem wniosku, lecz dowiedziała się o brakach w dotychczasowej deklaracji dopiero na etapie jego składania.”* WSA doszedł do wniosku, że nie można wykluczyć, że w rzeczywistości rodzajem paliwa stosowanym przez skarżącą był właśnie węgiel. Według Sądu, organ odwoławczy zignorował tę informację, a wydane rozstrzygnięcie w tej sytuacji okazało się przedwczesne.

* pełna treść cytowanych fragmentów uzasadnienia do wyroku dostępna jest pod adresem: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/2A1D7BF622